درمقاله‌ی پروژسترون گفته شد که: “هورمون پروژسترون نیز همانند هورمون استروژن، هورمونی استروئید و مشتق شده از کلسترول است که عملکردهای متعدد و مهمی در بدن انسان به‌ویژه در سیستم تولیدمثل دارد. این هورمون توسط قشر آدرنال و گناد‌ها یا غدد جنسی (تخمدان ها و بیضه ها)، تولید می‌شود. پروژسترون در 10 هفته اول بارداری توسط جسم زرد در تخمدان و بعد از آن تا آخر بارداری از جفت ترشح می‌شود.” از این رو با دانستن مواد غذایی حاوی پروژسترون می‌توانیم کمک شایانی به فرآیند باروری صورت گیرد.
و همچنین گفتیم که: ” افت سطح هورمون پروژسترون در بدن باعث مشکلاتی مثل بی‌نظمی قاعدگی، سقط جنین و زایمان زودرس، کاهش قدرت باروری و یا حتی ناباروری می‌شود. همچنین از طرفی افزایش سطح سرمی هورمون پروژسترون در بدن باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پستان و سرطان تخمدان می‌شود!”
مواد غذایی حاوی پروژسترون:
قبل از پرداختن به مواد غذایی حاوی پروژسترون، لازم است بدانید که مواد غذایی خاصی که حاوی مقادیر مشخصی هورمون پروژسترون باشد، وجود ندارد. بنابراین مواد غذایی که در این مقاله به آنها می‌پردازیم، حاوی مواد مهم و مورد نیاز برای ساخت هورمون پروژسترون هستند ودرنتیجه، ممکن است با مصرف این مواد، بدن برای تولید هورمون پروژسترون تحریک شود.
مواد غذایی محرک تولید هورمون پروژسترون عبارتند از:
• مواد غذایی حاوی مقادیر بالای فیبر:
همانطور که در مقالات پیشین توضیح داده شد، هورمون‌های استروژن و پروژسترون با هم مرتبط هستند به طوری‌که کاهش سطح استروژن در بدن باعث افزایش سطح پروژسترون در بدن می‌شود. یکی از موادی که نسبت استروژن به پروژسترون را در بدن کاهش می‌دهد، فیبر است.
همچنین مواد غذایی که حاوی فیبر بالا هستند می‌توانند باعث افزایش حرکات لوله گوارش شده و در نتیجه میزان دفع و خروج هورمون استروژن از بدن را افزایش و تولید پروژسترون را نیز افزایش دهند. موادی که حاوی فیبر بالا هستند عبارتند از دانه‌ی کتان، جو دو سر و میوه‌ها.
افت سطح استروژن و در نتیجه کاهش نسبت استروژن به پروژسترون توسط میوه‌هایی مثل موز، گردو و سبزیجات چلیپایی شامل گل کلم وکلم و کلم بروکلی نیز ایجاد می‌شود.
• مواد غذایی حاوی منیزیم:
منیزیم یکی از مواد معدنی مهم در بدن انسان است که کمبود آن، مشکلات زیادی برای بدن ایجاد می‌کند مثل گرفتگی عضلات، میگرن‌های مکرر، فشار خون بالا، بوی ناخوشایند بدن، اضطراب و افسردگی و بیقراری، بهم خوردن ریتم طبیعی قلب، مشکلات تمرکز و حافظه و خستگی. مواد غذایی حاوی منیزیم، می‌توانند در افزایش تولید هورمون پروژسترون توسط بدن انسان، نقش داشته باشند. منیزیم در مواد زیر وجود دارد:
اسفناج و به طور کلی سبزیجات دارای برگ سبز، سیب‌زمینی، شکلات تلخ، غلات، دانه‌ها و آجیل (بادام، بادام هندی، بادام زمینی)، موز و آووکادو. آووکادو همچنین حاوی چربی‌های مفید برای بدن است که می‌تواند به تولید پروژسترون در بدن کمک کند.
• مواد غذایی حاوی ویتامین‌های گروه ب، مخصوصا ویتامین B6:
ویتامین‌های گروه ب، ویتامنی‌های محلول در آّبی هستند که نقش‌های مهمی در بدن دارند. ویتامینB6 یا پیریدوکسین، جزو گروه ویتامین‌های ب می‌باشد و در بدن وظایف مختلفی به عهده دارد مانند:
- کمک به حفظ سلامت سیستم عصبی
- تولید گلبول‌قرمز (هموگلوبین)
- کمک به حفظ قند خون در محدوده‌ی طبیعی
- کمک به سیستم ایمنی بدن برای تولید پادتن علیه میکروب‌ها
- بهبود علائم سندروم پیش از قاعدگی
- کند کردن روند ابتلا به آلزایمر و بهبود عملکرد حافظه
- کمک به پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و مشکلات چشمی
ویتامین B6 در مواد مختلفی وجود دارد از جمله: مرغ، تخم مرغ، ماهی، بوقلمون، دانه آفتابگردان.
• مواد غذایی حاوی ویتامین C:
ویتامین سی نیز جزو ویتامین‌های محلول در آّب است و فواید زیادی برای بدن انسان دارد شامل: کمک به بهبود سریعتر زخم، افزایش و تحریک تولید کلاژن و درنتیجه کمک به بهبود سلامت پوست و مو‌ها، کمک به عملکرد سیستم قلبی عروقی، کمک به جذب بهتر آهن توسط روده‌ها، کم کردن سرعت پیشرفت آب مروارید، بهبود التهاب لثه‌ها، به طور کلی خواص آنتی اکسیدانی.
همچنین تحقیقات نشان داده اند مصرف ویتامین سی در افزایش سرعت بهبودی بیماری‌هایی مثل سرماخوردگی و کرونا مفید است. این ویتامین مفید در برخی مواد غذایی مانند مرکبات، کیوی، فلفل دلمه، کل بروکلی و گل کلم وجود دارد.
• مواد غذایی حاوی سلنیم:
سلنیم ترکیب معدنی است که بدن روزانه مقادیر کمی از آن نیاز دارد (کمتر از 100 میلی گرم) اما کمبود آن در بدن نیز، مشکل ساز است. یکی از مهمترین وظایف سلنیوم، کمک به تولید ماده ژنتیک (DNA) در سلول‌ها وهمچنین محافظت از سلول‌ها در برابر عفونت‌هاست چرا که سلنیوم، اثرات آنتی اکسیدان‌ها را تقویت می‌کند.
سلنیوم در متابولیسم غده تیروئید و درنتیجه سلامت این غده‌ی مهم نیز نقش دارد. اخیرا برخی تحقیقات به اثر‌بخشی سلنیوم و روی (در کنار دارو‌های مخصوص)، در بهبود سریعتر بیماران کرونایی اشاره کرده‌اند. سلنیوم در موادی مانند کلم بروکلی، قارچ، سیر، جو دو سر ، مارچوبه، اسفناج و ماهی سالمون وجود دارد.
• مواد غذایی حاوی بتاکاروتن:
بتاکاروتن پیش‌ساز ویتامین A در بدن است. این ویتامین از دسته ویتامین‌ها یمحلول در چربی است. بتاکاروتن خواص شگفت انگیزی دارد مانند: تقویت پوست، تقویت بینایی، پیشگیری از بیماری‌های قلبی و سرطان، کمک به بارداری موفق و سالم. بتاکاروتن در میوه‌ها و سبزیجات رنگ روشن مانند هویج به وفور یافت می‌شود.
• مواد غذایی حاوی L-آرژنین:
L-آرژنین نوعی اسید آمینه ضروری برای بدن است. اسیدآمینه‌ها در تولید پروتئین‌های مختلف شرکت می‌کنند. این اسیدآمینه‌ی مهم، دارای خواص مختلفی است از جمله: افزایش خاصیت ارتجاعی رگ‌ها و درنتیجه بهبود عملکرد سیستم قلبی عروقی، تقویت سیستم ایمنی بدن و بهبود رویش مو و سلامت پوست.
جالب است بدانید که اسیدآمینه‌ی L-آرژنین به بهبود اختلالا نعوظ و به طور کلی اختلالات جنسی در مردان نیز کمک می‌کند. مواد غذایی حاوی ال آرژنین عبارتند از: عدس، ماهی سالمون، دانه کدو تنبل، گوشت گاو.
به جز مصرف موادغذایی متنوع که در بالا اشاره شد، تنظیم سبک زندگی از طریق کاهش وزن و رسیدن به وزن ایده‌آل نیز می‌تواند به بهبود سطح پروژسترون در بدن کمک کند. چرا که ورزش و فعالیت بدنی باعث چربی سوزی شده و درنتیجه میزان استروژنِ تولیدی توسط بافت‌های چربی بدن، کاهش می‌یابد و درنتیجه تعادل بین هورمون‌های مختلف بدن، برقرار می‌شود.
همچنین استرس و فشار‌ها یفکری و روحی باعث بهم خوردن تعادل و عملکرد طبیعی سیتم هیپوتالاموس-هیپوفیز-غدد جنسی می‌شود ودرنتیجه میزان پروژسترون بدن افت پیدا می‌کند.
برای جلوگیری از رخ دادن ان اتفاق، می‌توانید با استفاده از مدیتیشن، یوگا، خاطره نویسی، گوش دادن به آهنگ و به طور کلی پرداختن به فعالیت‌های موردعلاقه‌ی خود، مراجعه به روان‌شناس یا روان‌پزشک میزان اضطراب و استرس و فشارهای فکری خود را کم کنید تا سلامت بدن حفظ شود.
گیاهان دارویی حاوی هورمون پروژسترون:
مهمترین منابع گیاهی برای هورمون جنسی پروژسترون عبارتند از:
Bupleurum (گیاه چترگندمی):
این گیاه بیشتر در طب سنتی چینی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. در شرایط آزمایشگاهی، این گیاه خواص ضدالتهابی، محافظت کننده‌ی کبد و تقویت ایمنی بدن علیه عوامل ویروسی و تعدیل‌کننده‌ی ایمنی از خود نشان داده است. همچنین استفاده از این گیاه در شرایط آزمایشگاهی و روی موش‌ها نشان داد که می‌تواند اثراتی مشابه هورمون اکسی توسین و درنتیجه افزایش انقباضات رحمی داشته باشد. هنوز استفاده از این گیاه به طور کامل (مخصوصا برای خانم‌های باردار) تایید نشده است.
Passiflora (گیاه گل ساعتی):
این گیاه، بیشتر در مناطق استوایی آمریکا و آفریقا رشد می‌کند و به طور کلی بیشتر نوعی گیاه زینتی است. یکی از مهمترین خواص این گیاه، خاصیت آرامبخشی سات. همچنین استفاده از چای گل ساعتی در برخی مطالعات، باعث بهبود مشکلات خواب در افراد شده و اثرات ضد اضطراب از خود نشان داده است.
Rehmannia (گیاه رهمانیا):
این گیاه نیز به طور کلی در طب سنتی چینی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد و اثرات متنوعی از جمله: کاهش درد و تورم، کاهش قند خون، بهبود عملکرد سیستم ایمنی و افزایش تکثیر و فعالیت سلول های استخوان‌ساز (استئوبلاست) و درنتیجه بهبود عملکرد استخوان دارد.
Trigonella foenum-graecum L (گیاه شنبلیله):
تحقیقات نشان داده اند که ریشه، دانه و اندام هوایی گیاه شنبلیله حاوی مواد استروئیدی مختلفی است که می‌تواند در بدن تبدیل به هورمون‌های استروئیدی مانند تستوسترون و پروژسترون شود.
همچنین گیاهانی مانند شاه پسند وحشی، عشقه، گزنه، بابونه، آویشن، رازیانه، بومادران، زیره، فلفل کوهی، سیاهدانه و … نیز بر سطح هورمون‌های زنانه موثر هستند.
سخن آخر:
در این مقاله، سعی کردیم برخی منابع غذایی که برای تولید پروژسترون در بدن مفید و کمک کننده هستند را معرفی کنیم. همچنین برخی مواد گیاهی که بیشتر در طب سنتی چینی استفاده می‌شوند را نیز نام بردیم.
خوب است بدانید که مصرف بی‌رویه از هر ماده غذایی یا گیاهی، قطعا منجر به مشکلات جبران ناپذیری خواهد شد. همچنین مواد معدنی نام برده شده در این مقاله، در برخی مکمل‌های دارویی نیز وجود دارند اما توجه داشته باشید که مصرف مکمل‌ها فقط تحت نظر پزشک و با دستور ایشان انجام شود تا از به‌وجود آمدن مشکلات مربوطه، جلوگیری شود.
سلامتی همیشگی شما، آرزوی ماست : تیم لاویا
سورس‌ها:
