عفونت‌های منتقله از راه جنسی (Sexually Transmitted Infection-STI) یا به عبارت ساده‌تر همان عفونت جنسی، گروه متنوعی از عفونت‌ها با ارگانیسم‌های متنوع مسئول هستند و از طریق ترشحات و مایع مخاطی دستگاه تناسلی منتقل می‌شوند. جالب است بدانید این بیماری‌ها هر دو جنس زن و مرد را درگیر می‌کنند.
مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر نشان داده‌اند که این بیماری‌ها، در سراسر جهان شیوع بالایی دارند. عفونت‌های منتقله از راه جنسی، بر اساس میکروبی که باعث ایجاد بیماری شده، انواع مختلفی دارند عفونت‌هایی که به دلیل آلودگی با کلامیدیا ایجاد می‌شوند، در سراسر جهان بیشترین شیوع را دارند و بعد از آن به ترتیب، عفونت‌های ناشی از باکتری گنوره‌آ، ویروس HPV و ویروس هرپس تناسلی از بین بقیه انواع عفونت های منتقله از راه جنسی، بیشتر دیده می‌شوند.
انواع دیگری از عفونت‌های منتقله از راه جنسی شامل عفونت ناشی از ویروس هپاتیت ب، ویروس HIV، سیفیلیس، و عفونت‌های تریکومونایی نیز در رده دوم از نظر شیوع قرار دارند. در موارد نادری، ضایعات سرطانی ناحیه تناسلی، بیماری لنفوگرانولوم ونروم و گرانولوم اینگوئینال نیز موجب ایجاد عفونت شده و از راه جنسی منتقل می‌شوند. خوب است بدانید شایع‌ترین عفونت‌های ناحیه تناسلی زنان بالغ که با ترشحات واژن مرتبط هستند عبارتند از واژینوز باکتریال، ولوواژینیت کاندیدایی و عفونت تریکومونایی. اگر تمایل دارید در مورد این سه بیماری بیشتر بدانید، سری به مقالات وبلاگ لاویا بزنید.
ذکر این نکته الزامیست که حین ویزیت و مراجعه به پزشک، در اختیار قرار دادن اطلاعاتی از قبیل سن اولین رابطه جنسی، میزان آگاهی فردی از رابطه جنسی، روش پیشگیری از بارداری، سابقه قبلی ابتلا به بیماری‌های عفونی جنسی و تناسلی، نوع و پاسخ تست‌ها و آزمایشات سابق (مانند پاپ اسمیر)، نوع فعالیت جنسی (رابطه جنسی دهانی – مقعدی یا رابطه جنسی از طریق واژن) و تعداد پارتنرهای جنسی، نام بردن دقیق علائم مربوط به ناحیه تناسلی و سایر علائم همراه (مانند تب، بزرگی غدد لنفاوی، درد مفصل یا درد شکم)، می‌تواند در تشخیص زودرس و درمان به موقع بیماری، به پزشک‌تان کمک کند.
در ادامه به انواع بیماری های منتقله از راه جنسی و علائم آنها می‌پردازیم.
انواع ارگانیسم های ایجاد کننده عفونت منتقله از راه جنسی (عفونت جنسی)
کلامیدیا تراکوماتیس، تریکوموناس واژینالیس، هرپس تناسلی، نایسریا گنوره‌آ، HPV، سیفیلیس.
در مقاله‌های پیشین وبلاگ لاویا درمورد بیماری‌های ناشی از HPV و تریکوموناس واژینالیس صحبت شد. در ادامه به بررسی علائم بیماری‌های عفونی ذکر شده می‌پردازیم.
عفونت کلامیدیایی:
ارگانیسم مسئول این بیماری، باکتری گرم منفی و داخل سلولی اجباری به نام کلامیدیا تراکوماتیس بوده و طی مطالعات اپیدمیولوژیک اخیر، بعنوان شایع‌ترین بیماری عفونی منتقله از راه جنسی در کانادا شناخته شده است. این بیماری معمولا در همراهی با بیماری عفونی ناشی از نایسریا گنوره آ یافت می‌شود.
جالب است بدانید حدود 80 درصد از موارد بیماران بدون علامت هستند اما بطور کلی ممکن است علائمی مثل افزایش ترشحات (موکوپرولانت) واژینال، علائم ادراری (سوزش ادرار، تکرر ادرار و چرک در ادرار)، درد لگنی، خونریزی بعد از نزدیکی یا خونریزی‌های غیرطبیعی بین دو سیکل قاعدگی وجود داشته و گاهی اوقات ممکن است همسرتان، علائم عفونت را از خود بروز دهد.
درصورت بروز علائم، حتما لازم است به پزشک مراجعه کنید چرا که عدم دریافت درمان به موقع، باعث ایجاد عوارض بد و خطرناکی از جمله: انسداد و التهاب و چسبندگی لوله های رحمی، ناباروری، حاملگی خارج رحمی، درد مزمن لگنی و حتی التهاب کپسول کبدی می‌شود و درصورت عدم دریافت درمان مناسب و به موقع و باردار بودن، ممکن است بعد از زایمان، مشکلاتی مانند پنومونی (ذات الریه) یا التهاب و قرمزی ملتحمه چشم برای نوزاد ایجاد شود.
عفونت گنوره ای:
ارگانیسم مسئول این بیماری، باکتری لوبیایی شکل گرم منفی به نام نایسریا گنوره آ می‌باشد. علائم این بیماری تقریباً مشابه عفونت کلامیدیایی است. اغلب در زن و مرد به صورت بی‌علامت بوده اما ممکن است علائم مقعدی (در اثر رابطه جنسی محافظت نشده مقعدی) ایجاد شود.
در مردان ممکن است علامت‌هایی از قبیل ترشحات مجاری ادرار، سوزش و تکرر ادرار یا وجود چرک در ادرار، تورم بیضه‌ها و علائم تحریکی دستگاه ادراری تناسلی و در زنان نیز علامت‌هایی از جمله ترشحات مخاطی چرکی واژن، سوزش ادرار، مقاربت دردناک، خونریزی واژینال و درد لگنی ایجاد شود.
درصورت داشتن هریک از علائم فوق، باید به پزشک مراجعه کنید تا از عوارض دردسر ساز این بیماری، مانند تنگی مجاری ادرار و ناباروری و التهاب و آسیب به اپیدیدیم در مردان، و عفونت منتشر و درد مزمن لگن، ناباروری، حاملگی خارج رحمی در زنان و عفونت‌های حین و بعد زایمان در نوزاد جلوگیری شود.
عفونت هرپسی:
ارگانیسم مسئول این بیماری، ویروس هرپس تناسلی می‌باشد (در 90 درصد از موارد هرپس تناسلی نوع 2 و در 10 درصد موارد هرپس تناسلی نوع 1 باعث ایجاد بیماری می‌شود). ممکن است شما به این بیماری مبتلا باشید و هیچ علامتی نداشته باشید اما به طور کلی، علائم این عفونت حدود 2 تا 21 روز بعد از تماس جنسی با فرد آلوده ایجاد می‌شوند. علائم اولیه به صورت خارش و سوزش یا احساس سوزن سوزن شدن ناحیه تناسلی است.
حدود 7 تا 10 روز بعد از ایجاد عفونت اولیه، در برخی از بیماران ضایعات تاولی متعدد دردناک و زخمی در فرد ایجاد می‌شود. در اولین نوبت ابتلا به این بیماری، علامت‌هایی مثل تب و بدن درد، بزرگی دردناک غدد لنفاوی ناحیه تناسلی و کشاله ران نیز دیده می‌شود.
درصورت درگیری مخاط مجاری ادرار، علامت‌هایی از قبیل سوزش ادرار یا احتباس ادرار نیز ممکن است به وجود آید. توجه به این نکته ضروریست که همانند سایر بیماری‌ها، عدم دریافت به موقع درمان باعث ایجاد عوارضی مانند درد ناحیه تناسلی، التهاب و عفونت مجاری ادرار و گردنه رحم، ایجاد مننژیت و حتی افزایش ریسک ابتلا به ویروس HIV می‌شود.
سیفیلیس:
ارگانیسم مسئول این بیماری، باکتری اسپیروکت به نام تروپونما پالیدوم می‌باشد. این بیماری به سه دسته زیر طبقه‌بندی می‌شود:
سیفلیس اولیه:
حدود 3 تا 4 هفته بعد از تماس ناسالم و محافظت نشده با فرد بیمار، به صورت ضایعات بدون درد به نام شانکر روی واژن و مهبل و یا گردن رحم، بزرگی بدون درد غدد لنفاوی در ناحیه بالای کشاله ران و اینگوئینال ایجاد می‌شود. بررسی‌های خونی آزمایشگاهی در این نوع سیفلیس، منفی شده و صرفا علائم موضعی وجود دارند.
سیفلیس ثانویه:
بعد از 2 تا 6 ماه از عفونت اولیه ایجاد شده و ممکن است بصورت خودبه خودی برطرف شود. علائم ممکن است غیر اختصاصی باشند (مانند بی‌اشتهایی و بدن درد و خستگی و سر درد و علائم مشابه سرماخوردگی و بزرگی منتشر غدد لنفاوی در سراسر بدن و حتی ریزش مو و آلوپسی) و یا ممکن است علامت اختصاصی وجود داشته باشد (راش منتشر ماکولوپاپولر در تنه و بدن و اندام‌ها، کوندیلوماتا لاتا: ضایعه خاکستری خشن در اطراف مقعد یا واژن). در این مرحله تست‌های خونی سرولوژی مثبت می‌شوند.
سفلیس نهفته:
علامت‌های بالینی وجود ندارند و صرفاً بر اساس تست‌های آزمایشگاهی تشخیص داده می‌شود.
سیفلیس ثالثیه:
ممکن است هر کدام از ارگان‌های بدن را درگیر کند، و علائم عصبی و نورولوژیک ( مانند ضعف و فلج کلی و ژنرالیزه) علائم مربوط به سیستم قلب و عروق (مانند آنوریسم آئورت، گشادی ریشه سرخرگ آئورت) و ضایعات پوستی ( ندول‌های بزرگ زخمی بنام گوما که ممکن است در موارد نادری دچار نکروز شوند).
سیفیلیس مادرزادی:
این نوع سیفیلیس ممکن است باعث ایجاد آنومالی‌های جنینی شده و مرگ و میر نوزادان حوالی تولد را افزایش دهد.
سیفیلیس نیز در صورت عدم دریافت به موقع و کامل درمان، ممکن است باعث ایجاد عوارض خطرناکی در فرد شود. برخی از این عوارض عبارتند از مشکلات مزمن و سخت قلبی عروقی یا سیستم عصبی و حتی ممکن است باعث افزایش ریسک انتقال ویروس HIV شود.
همانطور که مستحضرید، دراین مقاله تیم لاویا سعی داشت با ارائه توضیحاتی درمورد بیماری‌های منتقله از راه جنسی، به افزایش اطلاعات شما درمورد سلامتی خود، کمک کند. در مقاله‌های بعدی، به روش‌های پیشگیری و درمان بیماری‌های جنسی می‌پردازیم. با ما همراه باشید.
سلامتی همیشگی شما، آرزوی ماست : تیم لاویا
